Obowiązki przedsiębiorcy przy produkcji amunicji
Rozpoczęcie działalności w branży zbrojeniowej,
a w szczególności produkcja czy magazynowanie amunicji, to przedsięwzięcie obwarowane rygorystycznymi wymogami prawnymi. Proces ten wymaga nie tylko specjalistycznej wiedzy, ale również spełnienia szeregu formalności i uzyskania odpowiednich pozwoleń.
Czym jest amunicja w świetle prawa?
Definicja jest szeroka i obejmuje całą gamę wyrobów, takich jak:
naboje scalone do strzeleckiej broni palnej
Naboje do broni palnej innej niż strzelecka, pociski kierowane, rakietowe, miny, bomby, granaty, torpedy i głowice.
Inne środki przeznaczone do niszczenia lub obezwładniania, a także te używane w celach pozoracyjnych, ćwiczebnych, szkoleniowych, badawczych lub sportowych.
Komponenty amunicji zawierające materiały wybuchowe, chemiczne środki obezwładniające lub zapalające albo inne substancje, których działanie zagraża życiu lub zdrowiu, a także materiał wybuchowy miotający w postaci prochu.
Komponenty niezawierające materiałów wybuchowych, np. korpusy pocisków artyleryjskich czy łuski.
Konieczne jest uzyskanie koncesji
O koncesję na produkcję amunicji, wydawaną przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, może ubiegać się zarejestrowany przedsiębiorca, który spełnia określone warunki.
W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą – wpisaną do CEIDG – wymagania są następujące:
Obywatelstwo: polskie lub innego kraju UE, Szwajcarii, państwa członkowskiego EFTA, albo zezwolenie na osiedlenie się lub pobyt rezydenta długoterminowego UE.
Wiek: ukończone 21 lat.
Wykształcenie: co najmniej średnie lub średnie branżowe – wymóg ten nie dotyczy rusznikarzy i producentów replik broni czarnoprochowej
Kwalifikacje: udokumentowane przygotowanie zawodowe, zakończone egzaminem i potwierdzone zaświadczeniem. Szkolenia prowadzone są przez upoważnione instytucje na koszt własny kandydata.
Pełna zdolność do czynności prawnych
Udokumentowane przygotowanie zawodowe: należy je odbyć na swój koszt. Kończy się egzaminem.
Zdrowie psychiczne: brak zaburzeń psychicznych lub istotnych zaburzeń funkcjonowania psychologicznego, potwierdzony orzeczeniem lekarskim i psychologicznym. Orzeczenia są ważne przez 3 miesiące.
Niekaralność: brak prawomocnego wyroku za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe oraz brak toczących się postępowań w tym zakresie.
Sytuacja finansowa: brak wpisu w rejestrze dłużników niewypłacalnych KRS oraz brak ujawnienia w Centralnym Rejestrze Restrukturyzacji i Upadłości.
W przypadku spółek prawa handlowego, te same wymagania co dla osób fizycznych muszą spełniać członkowie zarządu (co najmniej dwaj, lub jeden członek zarządu i prokurent lub pełnomocnik).
Dodatkowo, wymóg dotyczący niekaralności dotyczy też wspólników spółki, członków zarządu i prokurentów oraz udziałowców lub akcjonariuszy, którzy posiadają co najmniej 20% udziałów lub akcji.
Bezpieczeństwo i jakość produkcji
Produkcja amunicji musi odbywać się w sposób gwarantujący maksymalne bezpieczeństwo i niezawodność. Każdy wyrób musi być zaprojektowany tak, aby minimalizować zagrożenie dla życia, zdrowia, mienia i środowiska, a także umożliwiać jego późniejsze zniszczenie. Przed uruchomieniem produkcji, wyroby podlegają ocenie zgodności z tymi wymogami.
Przedsiębiorcy (z wyjątkiem mikroprzedsiębiorców) są zobowiązani do wdrożenia i stosowania tzw. systemu oceny jakości produkcji w ciągu roku od uzyskania koncesji. System ten musi zostać zaopiniowany przez upoważnioną instytucję.
Bezpieczne magazynowanie
Amunicję należy przechowywać w warunkach zapewniających ochronę życia i zdrowia ludzi, mienia oraz środowiska. Przedsiębiorca musi:
Zapewnić odpowiednią lokalizację, konstrukcję i wyposażenie obiektów magazynowych.
Opracować i stosować instrukcje techniczne przechowywania oraz instrukcje BHP.
Prowadzić kartę kwalifikacyjną obiektu magazynowego.
Zabezpieczyć magazyny przed dostępem osób nieuprawnionych i prowadzić ewidencję osób wchodzących.
Niezbędne jest uzyskanie opinii, że zapewnia się odpowiednie warunki techniczne i organizacyjne w miejscu planowanej działalności, oraz zaświadczeń potwierdzających, że miejsce planowanej działalności i wykorzystywane przy tym urządzenia są zgodne z przepisami sanitarnymi, przepisami o ochronie przeciwpożarowej i o ochronie środowiska. Takie zaświadczenie wydają państwowy powiatowy inspektor sanitarny, komendant powiatowy Państwowej Straży Pożarnej i wojewódzki inspektor ochrony środowiska.
W obiektach, gdzie magazynowana jest amunicja, nie można prowadzić innej działalności gospodarczej.
Proces uzyskania koncesji krok po kroku
Skompletowanie dokumentów: Proces rozpoczyna się od złożenia wniosku do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Do wniosku należy dołączyć szereg dokumentów i oświadczeń, w tym m.in.:
Dane przedsiębiorcy: firma, siedziba, adres i adres wykonywanej działności gospodarczej, nr KRS albo nr CEIDG, NIP
Dane osobowe przedsiębiorcy albo członków zarządu przedsiębiorcy
Określenie rodzaju i zakresu działalności
Określenie wnioskowanego czasu trwania koncesji – od 5 do 50 lat – i planowany czas rozpoczęcia działalności
wskazanie osób uprawnionych do kierowania działalnością koncesjonowaną à dot. tylko przedsiębiorców wpisanych do KRS. Osoba fizyczna takie oświadczenie składa tylko, jeśli chce upoważnić do kierowania firmą dodatkową osobę
wskazanie listy udziałowców lub akcjonariuszy oraz wielkości/liczbie ich udziałów/akcji
zaświadczenie o braku wpisu przedsiębiorcy w rejestrze dłużników niewypłacalnych w KRS lub ujawnienia w Centralnym Rejestrze Restrukturyzacji i Upadłości,
oświadczenie o braku decyzji o niedopuszczalności wykonywania praw z udziałów lub akcji[1]
oświadczenie o nietoczeniu się przeciwko podmiotowi będącemu udziałowcem/akcjonariuszem postępowań w sprawie umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe – dot. podmiotów wpisanych do KRS
oświadczenie o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych – dot. przedsiębiorców wpisanych do CEIDG i osób przez nich upoważnionych do kierowania działalnością
oświadczenie o nietoczeniu się postępowań w sprawach o umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe przedsiębiorców – składane jest przez przedsiębiorców indywidualnych, osoby wchodzących w skład reprezentacji wnioskodawcy (np. Członków Zarządu i Prokurentów), pełnomocników uprawnionych do kierowania działalnością koncesjonowaną),
oświadczenie o spełnianiu warunków technicznych i organizacyjnych umożliwiających prowadzenie ewidencji w Systemie Rejestracji Broni – oświadczenie to składa się wyłącznie w przypadku ubiegania się o działalność w zakresie obrotu strzelecką bronią palną lub jej istotnymi częściami.
Dokumenty potwierdzające wykształcenie i przygotowanie zawodowe.
Aktualne (ważne 3 miesiące) orzeczenia lekarskie i psychologiczne.
Opinie i zaświadczenia potwierdzające odpowiednie warunki techniczne i organizacyjne w miejscu planowanej działalności, wydane przez Państwową Straż Pożarną, Państwową Inspekcję Sanitarną oraz Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska.
Wraz z wnioskiem należy wnieść opłatę skarbową. Opłata wynosi 616 zł za każdy zakres działalności – np. produkcja i magazynowanie to dwa osobne zakresy, co oznacza opłatę w podwójnej wysokości tj. 1232 zł
Ministerstwo dokonuje oceny formalnej i merytorycznej wniosku. Następnie występuje o opinie do komendanta wojewódzkiego Policji, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Ministra Rozwoju i Technologii. Uzyskanie pozytywnych opinii jest warunkiem koniecznym do otrzymania koncesji.
Po otrzymaniu kompletu pozytywnych opinii, ministerstwo przygotowuje projekt koncesji i wydaje decyzję. Pozytywna decyzja obejmuje czas podany we wniosku, tj. okres w zakresie od 5 do 50 lat.
Otrzymanie koncesji to nie koniec formalności. Przedsiębiorca musi:
Rozpocząć działalność w ciągu 6 miesięcy od dnia przyznania koncesji.
Powiadomić ministerstwo o rozpoczęciu działalności w ciągu 14 dni.
Informować o wszelkich zmianach danych zawartych w koncesji i dokumentach w terminie 14 dni.
Przedsiębiorca oraz osoby kierujące działalnością objętą koncesją muszą co 5 lat przedstawiać Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji aktualne orzeczenia lekarskie i psychologiczne.
Niedopełnienie tych obowiązków może skutkować cofnięciem koncesji. Przedsiębiorca musi również na bieżąco weryfikować, czy jego pracownicy spełniają ustawowe wymogi.
Źródło: https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/ou4
[1] na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji (Dz. U. z 2020 r. poz. 117, z późn. zm.),